Czy Twoja relacja wpływa na ciążę?

Ciąża to czas dużych zmian – w ciele, hormonach, emocjach. Dla wielu kobiet to moment szczególnej wrażliwości, kiedy wszystko odczuwa się intensywniej niż zwykle.

W ostatnich latach pojawia się coraz więcej badań, które pokazują, że jakość relacji z partnerem ma ogromny wpływ na samopoczucie psychiczne kobiety w ciąży – szczególnie jeśli chodzi o ryzyko depresji w tym czasie.

Dlaczego związek ma takie znaczenie?

W ciąży kobieta nie tylko przygotowuje się fizycznie do porodu. Przechodzi też wewnętrzną zmianę – z roli kobiety, partnerki, osoby pracującej w kierunku nowej tożsamości: mamy.

To czas, kiedy wiele spraw w życiu staje się bardziej intensywne. Ciało się zmienia, potrzeby emocjonalne rosną, a przyszła mama szuka bezpieczeństwa, wsparcia, akceptacji.

W tym wszystkim relacja z najbliższą osobą – najczęściej z partnerem – staje się albo oparciem, albo dodatkowym źródłem napięcia i samotności.

Badania pokazują, że:

• brak wsparcia,

• konflikty w związku,

• przemoc emocjonalna lub fizyczna,

• ogólny brak stabilności w relacji

są częstym powodem depresji w ciąży – częściejszym niż samotne macierzyństwo, problemy finansowe czy nawet wcześniejsze epizody depresyjne.

Jak Twoja relacja wpływa na ciążę - badania:

Badania pokazują bardzo wyraźnie:

• Lancaster i wsp. (2010) – brak wsparcia ze strony partnera to jeden z najczęstszych czynników ryzyka depresji w ciąży.

• Biaggi i wsp. (2016) – przemoc domowa, niska jakość relacji i brak partnera to najsilniejsze predyktory depresji i lęku w ciąży.

• Paternoster i wsp. (2021) – nawet "ciche" problemy w relacji, jak brak emocjonalnej dostępności czy współpracy, wpływają na samopoczucie kobiety.

• Stapleton i wsp. (2012) – wsparcie partnera przekłada się na lepsze samopoczucie w ciąży i po porodzie.

• Melville i wsp. (2010) – konflikty w związku i przemoc to poważne czynniki ryzyka ciężkiej depresji prenatalnej.

• Grote i wsp. (2010) – depresja prenatalna zwiększa ryzyko porodu przedwczesnego i niskiej masy urodzeniowej (nawet o 40–50%).

• Field (2011) – wyższy poziom kortyzolu u matki z depresją wpływa na długość ciąży, wagę urodzeniową oraz trudności w regulacji emocji i snu u dziecka.

• O’Connor i wsp. (2002) – dzieci kobiet z depresją i lękiem prenatalnym częściej wykazują problemy emocjonalne i zachowania problematyczne już w wieku przedszkolnym.

Co z tego wynika dla kobiet?

Jeśli jesteś w ciąży i czujesz, że w Twojej relacji dzieje się coś trudnego – nie zostawaj z tym sama. W tym szczególnym czasie masz prawo szukać wsparcia, rozmowy, życzliwego towarzyszenia. Masz prawo poczuć się ważna.

Nie każda relacja musi być idealna, ale każda kobieta zasługuje na to, by w ciąży czuć się bezpiecznie i nie być sama z trudnymi emocjami.

Jeśli czujesz się przytłoczona, osamotniona albo zraniona w relacji – poszukaj wsparcia psychologa, psychoterapeuty, grupy wsparcia, zaufanej osoby. Nawet rozmowa z kimś życzliwym może przynieść ulgę.

A co z dzieckiem?

To, jak czuje się przyszła mama, wpływa też na rozwój dziecka w brzuchu. To nie mit, to neurobiologia.

Gdy kobieta przez długi czas odczuwa silny stres, organizm produkuje więcej kortyzolu (hormonu stresu). Hormon ten może przenikać przez łożysko i wpływać na rozwój układu nerwowego dziecka.

Może to skutkować m.in.:

• przedwczesnym porodem

• niską masą urodzeniową

• większą wrażliwością emocjonalną po urodzeniu,

• trudnościami ze snem i jedzeniem,

• większą podatnością na lęk i napięcie w dzieciństwie.

Dzieci kobiet, które doświadczały depresji w ciąży i trudnych relacji, częściej mają trudności z przywiązaniem i emocjami.

Ale to nie powód do poczucia winy. To przypomnienie, że Twoje dobre samopoczucie to nie egoizm, to troska o Was oboje.

Związek czy planowanie?

Często uważa się, że nieplanowana ciąża to największy powód złego samopoczucia kobiet. Ale to mit.

Badania pokazują coś innego: to nieplanowana ciąża w stabilnej relacji często bywa o wiele mniej obciążająca niż planowana ciąża w związku pełnym napięcia, konfliktów czy przemocy.

To nie to, czy ciąża była planowana, ma największe znaczenie dla zdrowia psychicznego. Lecz to, czy kobieta może czuć się bezpiecznie i wspierana.

Pamiętaj!

Twoja relacja wpływa na ciążę, Ciebie i Twoje dziecko bardziej niż myślisz. Jeśli jesteś w ciąży i czujesz, że Twoja relacja Cię obciąża – nie przesadzasz.

Masz prawo do opieki, zrozumienia i wsparcia. Dla siebie i dla swojego dziecka.

Zadbaj o siebie tak, jakbyś chciała, by ktoś kiedyś zadbał o Twoje dziecko.

Potrzebujesz wsparcia? Umów się na wizytę https://www.znanylekarz.pl/malgorzata-gorecka-6